Van dwangopnames tot een inspirator voor jong en oud
Leroy van der Hurk is met recht ervaringsdeskundige te noemen. De 30 jarige voormalig drugsgebruiker en geweldpleger heeft de koers van zijn leven volledig omgedraaid na een psychose en meerdere verplichte opnames. Na vier keer te zijn platgespoten, heeft hij op eigen kracht de keuze gemaakt zijn leven te veranderen. Hij stopte radicaal met drugsgebruik en zet nu zijn ervaringen in om anderen te helpen.
Mijn verhaal vertellen
Leroy vertelt graag zijn verhaal: “Ik wil dat mensen gaan zien dat hoe diep je ook zit – als je ervoor kiest het anders te willen – dan kan dat.” In zijn theatershows focust Leroy liever op zijn eigen verhaal en praat niet graag over anderen. Maar, thuis is het vroeger niet altijd gezellig en krijgt hij niet altijd goede voorbeelden. Van zijn 5e tot 7e jaar woont hij in een weeshuis. “Die schade blijft altijd, ik heb een sterk ‘ik moet het zelf doen’-gevoel en moeite met binding. Ik houd er altijd rekening mee dat iemand zo kan verdwijnen.”
“Hoe diep je ook zit – als je ervoor kiest het anders te willen – dan kan dat”
Veroordeeld
“Als kind was ik heel driftig. Als vijfjarige trapte ik uit boosheid een raam kapot bij de jeugdinstelling. Erop terugkijkend is dat heel heftig voor zo’n klein mannetje”. Als tiener begint Leroy met het gebruiken van drugs. Op zijn 15e rookt hij de hele dag wiet. “Ik ben toen met mijn moeder naar de huisarts gegaan en zei dat ik voor mijn gevoel drugsverslaafd was. De huisarts zei: ‘dat is de puberteit’. Ik voelde me niet gehoord. Als kind leerde ik op het speciaal onderwijs dat ik hulp moest vragen als ik iets niet snapte. Het antwoord van de huisarts gaf bij mij kortsluiting.” Daarna wordt het drugsgebruik steeds erger en op zijn 16e wordt Leroy veroordeeld voor 3 gewapende overvallen. Hij krijgt een PIJ-maatregel (jeugddetentie met intensieve begeleiding) en TBS.
Psychose
Nadat Leroy vrijkomt uit de jeugdgevangenis, gaat hij weer werken. Omdat hij lastig kan omgaan met autoriteit, raakt hij zijn baan kwijt en gaat hij dealen. Op zijn 25e gebruikt Leroy zoveel drugs dat hij een psychose krijgt en een paar weken van de wereld is. “Ik mag van geluk spreken dat ik hier nog zit. Ik dacht dat ik in contact stond met buitenaards leven. Ik bedacht me dat we in een matrix leven met een Id-kaart, bankpas en vastzitten in een systeem waar we niet uit kunnen. Ik zat uren achter mijn computer omdat ik dacht dat ik het Internet gekraakt had.” In zijn psychose zette hij alle kranen open en ontstond er waterschade. Dit maakt dat agenten bij hem binnenvallen. Voor Leroy voelt het alsof de aliens hem komen halen en hij vlucht vanaf het balkon waar hij 2 meter naar beneden springt. Op straat krijgt hij ruzie met agenten en wordt hij voor de eerste keer ‘platgespoten’ vertelt hij.
“Ik mag van geluk spreken dat ik hier nog zit”
Afkicken
Leroy wordt twee jaar opgenomen in verschillende psychiatrische klinieken. Tijdens de opname krijgt hij nog eens drie keer dwangsedatie en krijgt hij een jaar lang het antidepressivum lithium om zijn stemmingen te stabiliseren. “Na de vierde keer platspuiten dacht ik ‘dit is genoeg geweest, misschien moet ik wat gaan maken van mijn leven. Ik ben toen in één keer gestopt met de lithium. Het voelde alsof ik weer in een psychose kwam, maar dacht ‘nee, ik heb het zelf in de hand’.” Na een paar dagen op bed liggen, gaat Leroy weer verder met zijn re-integratiewerk en pakt hij serieus zijn muziek op. “Ik heb daarna geen opnames meer gehad. De psychiater zegt nu ook dat het een drugspsychose was en ik van de drugs af moet blijven. En dat lukt. Ik vind mijn geest te kostbaar om mee te spelen.”
Zelfbeeld
Leroy heeft in zijn leven 17 psychologen gehad. Het kantelpunt voor Leroy is het veranderen van zijn zelfbeeld. “Het beeld wat je van jezelf hebt bepaalt hoe je de wereld ziet. Ik ben met ouderen gaan werken. Luiers verschonen. Door iets te doen wat ik nog nooit had gedaan, ontdekte ik dat ik wel goede dingen kon doen.” Leroy heeft een open uitstraling en praat makkelijk. Hij merkt persoonlijk weinig meer van vooroordelen van anderen. “Toen ik nog vaak driftig was, merkte ik wel dat mensen soms bang van me werden. Maar nu heb ik niet het gevoel me extra te moeten bewijzen. Ze nemen me serieus en schatten mijn woord op waarde.”
Toetsbare werkelijkheid
Om de werkelijkheid weer toetsbaar te maken, bedenkt Leroy de vaste regel dat wat anderen ook zien ‘waar’ is en dat wat je er zelf bij verzint ‘persoonlijk’ is. “Een psychose is zo vreemd om mee te maken. Je gelooft dat alles een reflectie is van je binnenwereld. Alles wat jij bedenkt zorgt ervoor dat de buitenwereld daarop reageert. Dat is bizar om mee te maken.” Als voorbeeld wijst Leroy naar een stoel in de kamer: “Iedereen weet dat die stoel daar staat, dat hoef je niet te checken. Als ik erbij ga bedenken waarvóór die stoel er volgens mij staat – bijvoorbeeld dat die stoel er staat voor iemand die straks binnenkomt en die heeft mij wat te vertellen heeft – dan wordt het lichtelijk zorgelijk.”
Ruwe diamant
Leroy heeft tegenwoordig zijn eigen bedrijf de Ruwe Diamant. Hiermee geeft hij gastlessen op scholen en bij instellingen. “Ik geloof dat alle jongeren een ruwe diamant zijn en ik zet me graag in om ze hiervan bewust te maken”. In februari was de pilot van zijn eerste theatershow waar hij zijn levensverhaal deelt. Naast zijn eigen bedrijf werkt Leroy 8 uur per week voor Pluryn bij JJI Lelystad als ervaringsdeskundige. “Het zijn schrijnende verhalen die je daar hoort. Want voordat iemand een dader wordt, was hij eerst een slachtoffer.” Daarnaast werkt Leroy nog 24 uur per week als groepsbegeleider bij het Leger des Heils.
“Voordat iemand een dader wordt, was hij eerst een slachtoffer”
Een bron om uit te putten
“Tegenwoordig is gamen een groot probleem in Nederland. Dat wordt echt onderschat. Vooral in combinatie met blowen is het funest.” Leroy ziet het in zijn werk. “Zelf heb ik heel bewust de keuze gemaakt mijn leven te veranderen. Ik vind het vermoeiend tijd te steken in mensen die niet willen veranderen. Ik denk dat het jaloezie is. Ik heb nooit kunnen putten uit een bron die ik nu probeer te zijn voor jongeren. Dan denk ik ‘de kans die je nu hebt, is zeldzaam en maak er gebruik van.”
Van boos naar dankbaar
De opnames en de dwangsedatie waren een dieptepunt voor Leroy en vlak na de psychose was hij erg argwanend naar hulpverleners. “Ik was heel boos dat ik werd platgespoten. Al je autonomie is weg. Je krijgt een spuit in je bil en de wereld om je heen verdwijnt. Je hebt er niets over te zeggen. Ik denk dat mijn argwaan kwam omdat ik alles nog buiten mezelf legde. Maar als je beseft dat elke keuze een gevolg heeft, ga je zien dat mensen in de zorg het beste met je voor hebben. Over het algemeen zitten in de zorg mensen met een hart. Later heb ik opgezocht hoe een psychose werkt en de spuit helpt om de luikjes dicht te zetten. Anders blijf je in de psychose zitten en kun je hersenschade krijgen. Misschien moet ik er ergens ook wel dankbaar voor zijn.”
Toekomst
Na een moeilijke start heeft Leroy goede hoop voor de toekomst. Binnenkort wil hij de tweejarige opleiding voor ervaringsdeskundige gaan doen in Groningen. De theatershow is echt zijn passie. Hij gaat voor volle zalen en een gouden plaat. Zijn grootste wens is om over 20 jaar een stichting of kindertehuis op te zetten waar hij zelf meedraait op de werkvloer. “Ik zie een instelling voor me waar de kinderen wonen in een fijne omgeving en waar de ouders tegelijkertijd in behandeling zijn. Dat gebeurt nu nog veel te weinig.”